GoFor olarak KONDA işbirliğiyle ile yürüttüğümüz “Gençlerin Politik Tercihleri Araştırması 2024” raporu yayında. Rapor, Bekir Ağırdır’ın da katılımıyla düzenlenen lansmanda tanıtıldı. Rapora göre, gençlerin yüzde 29,7’si yerel seçimlerde kararsız, yüzde 14,1’i ise oy kullanmayı düşünmüyor.
Gençlik Örgütleri Forumu (GoFor) olarak KONDA Araştırma ile yürüttüğümüz “Gençlerin Politik Tercihleri Araştırması 2024” raporu yayında. 2024 Yerel Seçimleri sürecinde yürüttüğümüz Kaç Genç Var? kampanyası kapsamında yaptığımız araştırma, Türkiye genelinde 18-30 yaş aralığındaki 1864 gençle gerçekleştirildi. Araştırma, gençlerin oy kullanma davranışları, örgütlenmeye dair tutumları, toplumsal değişime olan yaklaşımları, kimliksel değişimleri, gençliğe olan bakışları ve sosyoekonomik düzlemde karşılaştığı sorunlara odaklanıyor.
Araştırma raporun lansmanı, büyükelçilik temsilcileri, siyasi parti temsilcileri, sivil toplum örgütleri, bağımsız uzmanlar, GoFor üye örgütleri ve medya emekçilerinin katılımıyla Ankara Kült Kavaklıdere’de gerçekleşti. Program GoFor Program Yöneticisi Ezgi Gedik’in sunumuyla başlayan program GoFor YK Üyesi Ersel Erbaş ve GoFor Genel Koordinatörü Hasan Oğuzhan Aytaç’ın açılış konuşmalarıyla devam etti. Açılış konuşmalarının ardından GoFor İletişim ve Medya Koordinatörü Erkan Çıvak Kaç Genç Var? kampanyasının detaylarını aktardı ve genç adayların görünürlüğünü arttırmak amacıyla kurulan kacgencvar.org internet sitesini tanıttı.
GoFor Programlar Direktörü Ela Evliyaoğlu ise yaptığı sunumda Gençlerin Politik Tercihleri Araştırması 2024 raporunun detaylarını paylaştı. Raporun öne çıkan başlıklarına değinerek siyasi tercih, toplumsal uzaklık, anayasa, haklar ve özgürlükler üzerinden gençlerin tercih ve tutumlarını aktardı. Lansmanın ikinci kısmında ise KONDA Yönetim Kurulu üyesi Bekir Ağırdır ile yapılan söyleşide gençler, örgütlenme ve siyaset başlıklarında konuşuldu.
“Karşılaşılan fırsat eşitsizlikleri gençlerde negatif kimliklenmeyi besliyor”
Bekir Ağırdır, Türkiye’deki gençliğin mevcut durumuna dair yaptığı değerlendirmede, gençlerin en büyük engellerinden birinin “ülkedeki bütün fırsat eşitliğini sağlayan mekanizmaların ortadan kaybolması” olduğunu vurguladı. Bu eşitsizliğin artmasıyla birlikte, iktidar sahiplerinin gençlerin öfkesini göçmenlere, LGBTİ+’lara ve Kürtlere yönelttiğini belirten Ağırdır, “senin kayıplarının sebebi bunlar denerek [gençlerin] öfkesine bir hedef gösteriliyor. Zafer Partisi’nin araştırmada da ortaya çıkan geçici yükselişinin sebebi tam olarak bu” diye ekledi.
Türkiye genelinde olduğu gibi gençlerin de neye inandıklarından ziyade neyin karşısında olduklarına göre tercihlerde bulunduğunu belirten Ağır, genç seçmen davranışlarının da “Negatif Kimliklenme” ile şekillendiğine dikkat çekti. Yani Ağır’a göre seçmen desteklediği adaya ya da partiye göre değil aslında karşısına konumlandırılan “nefret objesine” duyduğu öfke ile hareket ediyor. Ağırdır sözlerine Zafer Partisi ve Yeniden Refah üzerinden gençler arasından artın bu trendin geçici olduğunu düşündüğünü de ekledi.
“‘Örgüt’ kelimesinin bu kadar kirlendiği başka bir dil yok”
Ağırdır, gençlerin hak temelli örgütlenme ve mücadeleye olan ilgisizliğini araştırma verileri çerçevesinde ele alarak, bu durumun sebebinin örgütlenmenin devletin çeşitli aygıtları aracılığıyla kriminalize edilmesi olduğunu vurguladı. Örgütlenmenin negatif algılanmasına dikkat çeken Ağırdır, “‘Örgüt’ kelimesinin bu kadar kirlendiği, kullanıldığında akla siyasi ve kötücül amaçları olan organizasyon geldiği başka bir dil yok. Halbuki bu toprakların kültüründe imece, ahilik, sadaka taşı gibi uygulamalar var, bunlar dayanışmanın örnekleri.” dedi. Örgütlü olmayan gençlerin dışlanmaması gerektiğini ifade ederek onların da siyasete ve demokrasi mücadelesine dahil edilmesi gerektiğini belirtti.
Gençler kararsız ya da oy kullanmayacak
Araştırmanın bulgularına göre, gençlerin yüzde 29,7’si yerel seçimlerde kararsızken yüzde 14,1’i ise oy kullanmayı düşünmüyor. Kararsız ve oy kullanmayı düşünmeyen gençlerin toplamı yüzde 43,8. Seçime sadece bir ay kalmışken gençlerin sadece yüzde 56,2’si yerel seçimde oy vereceği partiyi seçmiş durumda.
Gençlerin 14 Mayıs 2023 Genel Seçimleri’ndeki oy tercihine bakıldığında ise her partiden kararsız veya oy kullanmaz seçmen grubuna geçiş olduğu görülüyor. Kararsız veya oy kullanmaz seçmen grubuna geçiş, en fazla önceki genel seçimde AK Parti veya CHP’ye oy veren genç seçmenden. Öte yandan, ilk defa oy kullanacak her üç gençten biri kararsız veya kullanmayacağını belirtiyor.
Gençler arasında CHP önde, AK Parti ikinci, Zafer Partisi yükselişte
Yerel seçimde gençlerin %27,2’si CHP’ye oy vereceğini belirtirken, AK Parti’nin gençler arasındaki oyu ise %13,0. 14 Mayıs Genel Seçimleri’yle karşılaştırıldığında CHP ve AK Parti’nin genç seçmeni kaybettiği görülüyor. İlk defa oy kullanacak genç seçmenin tercih ettiği ilk parti yüzde 16 ile CHP olurken CHP’yi yüzde 7 ile AK Parti takip ediyor.
Araştırmanın bulgularına göre, tüm siyasi partiler arasında oyunu yükselten tek parti olarak Zafer Partisi öne çıkıyor. Gençlerin %4,1’i Zafer Partisi’ni tercih edeceğini belirtirken Zafer Partisi’ne geçen oylar büyüklük sırasına göre CHP ve İYİ Parti’den geliyor. Zafer Partisi’ni, yüzde 3,4 ile DEM Parti takip ediyor. Öte yandan, ebeveynlerin oy tercihi ile karşılaştırıldığında ailesi CHP’ye oy veren gençler arasında yeni bir politik adres olarak TİP öne çıkıyor.
Gençler arasında kutuplaşma büyüyor, “ataerkil toplum yapısı” tepki topluyor
Araştırmanın diğer öne çıkan diğer bulguları ise şöyle:
- Gençlerin büyük bir kısmı LGBTİ+’lara, Suriyeli ve Afgan göçmenlere yüksek derecede mesafeli.
- Gençler, cinsiyetten bağımsız olarak, kadınların siyasete katılımının önündeki en büyük engeli “ataerkil toplum yapısı” ve “erkek baskısı” olarak görüyor.
- Gençlerin yüzde 74’ü yeni anayasa çalışmalarına ilişkin olarak özgürlüklerin hiçbir koşulda güvenlik adına kısıtlanmaması gerektiğini düşünüyor.
- Gençlerin yüzde 52’si siyasi partilerin gençlik üzerine olan söylemlerini samimi bulmuyor.
- Ekonomik sorunlar, Türkiye’deki gençlerin en büyük sorunu olarak öne çıkıyor. Bunu takiben gençler, genç intiharlarının en temel sebebini ekonomik sorunlar olarak görüyor.
- Gençlerin yüzde 73’ü herhangi bir toplumsal kuruluşa üye değil. Gençlik katılımı için en önemli mekanizmalardan olan kent konseylerine katılım oranı ise yüzde 0. Bu düşük katılım oranlarının sebebini gençlerin yüzde 48’i ilgi duymamalarını, yüzde 27’si ise zamanının olmamasına bağlıyor.
